Black Friday, czyli dzień wielkich wyprzedaży, co roku przyciąga uwagę milionów ludzi na całym świecie. W 2012 roku w Stanach Zjednoczonych aż 89 milionów osób wzięło udział w tym zakupowym szaleństwie, a cały weekend zgromadził łącznie 247 milionów uczestników. To wszystko przyniosło imponujące zyski na poziomie 60 miliardów dolarów. Te liczby doskonale ilustrują, jak ogromne znaczenie ma ten dzień dla handlu detalicznego.
Co ciekawe, nie wszędzie Black Friday jest najważniejszym dniem zakupowym. W Polsce największy ruch zakupowy przypada na ostatnią sobotę przed Bożym Narodzeniem. To wyraźnie pokazuje różnice kulturowe i preferencje zakupowe w różnych krajach. W niektórych miejscach na świecie, aby uniknąć nieporozumień związanych z nazwą, zmieniono ją na bardziej neutralne określenia, takie jak „legendarny piątek” czy „bajeczny piątek”.
Black Friday – co to jest?
Black Friday to nie tylko okazja do zakupów, ale także zjawisko kulturowe, które niesie ze sobą unikalne aspekty i wyzwania. W kolejnych sekcjach przyjrzymy się historii i ewolucji tego dnia, a także jego wpływowi na różne rynki na świecie.
Kontrowersje związane z Black Friday
Black Friday nie jest jednak wolny od kontrowersji. W 2008 roku doszło do tragicznego incydentu, kiedy tłum stratował pracownika sklepu. To dramatyczne wydarzenie pokazuje, jak niebezpieczne mogą być masowe zakupy. Co więcej, szacuje się, że około 12% osób robiących zakupy tego dnia jest pod wpływem alkoholu, co może prowadzić do nieprzewidzianych sytuacji i zwiększać ryzyko niebezpiecznych zdarzeń.
Interesującym faktem jest również to, że w Czarny Piątek hydraulicy są częściej wzywani do napraw kanalizacji w centrach handlowych. Może to być efektem wzmożonego ruchu i intensywnego użytkowania infrastruktury. W Polsce, w 2022 roku, najchętniej kupowane były produkty z kategorii:
- Moda – wzrost sprzedaży o 193%
- Elektronika – wzrost sprzedaży o 112%
- Kosmetyki – wzrost sprzedaży o 54%
To wyraźnie pokazuje, jak różnorodne są preferencje zakupowe Polaków w tym okresie.
Historia Black Friday
Black Friday, czyli Czarny Piątek, to dzień, który natychmiast przywodzi na myśl ogromne przeceny i promocje, otwierające sezon świątecznych zakupów. Początki Black Friday sięgają lat 60. XX wieku w Stanach Zjednoczonych, kiedy to filadelfijska policja użyła tego określenia, by opisać chaos na ulicach spowodowany tłumami kupujących. Właśnie wtedy, dzień po Święcie Dziękczynienia, sklepy zaczęły przyciągać klientów wyjątkowymi ofertami, co z czasem stało się tradycją.
Jednym z ciekawszych momentów w historii i początkach Black Friday była decyzja prezydenta Roosevelta z 1939 roku, który przesunął Święto Dziękczynienia o tydzień wcześniej. Chciał w ten sposób wydłużyć sezon zakupowy przed Bożym Narodzeniem, co miało pomóc gospodarce w trudnych czasach. Choć początkowo spotkało się to z mieszanymi reakcjami, ostatecznie przyczyniło się do ugruntowania pozycji Black Friday jako kluczowego dnia dla handlu detalicznego.
Skąd wzięła się nazwa Black Friday?
Nazwa „Black Friday” ma kilka teorii pochodzenia. Jedna z nich odnosi się do idiomu „to be in the black”, który oznaczał zyski sklepów, zapisywane czarnym tuszem w księgach rachunkowych. W ten sposób Czarny Piątek stał się symbolem dnia, kiedy sprzedawcy mogli liczyć na znaczne zyski, wychodząc z czerwieni, czyli strat, do czerni, czyli zysków.
Inna teoria mówi o filadelfijskiej policji, która używała tego terminu, by opisać chaos na ulicach po Święcie Dziękczynienia, kiedy tłumy ludzi ruszały na zakupy. W 1961 roku próbowano zmienić nazwę na „Big Friday”, ale nie zdobyła ona popularności. Ostatecznie „Black Friday” pozostał w użyciu, zyskując na znaczeniu z każdym rokiem.
Początki Black Friday w USA
Black Friday w USA to wydarzenie, które generuje największe zyski dla sprzedawców, a dzień ten jest uważany za początek sezonu świątecznych zakupów. W 2023 roku Black Friday przypadał na 24 listopada, co tradycyjnie oznaczało tłumy klientów polujących na najlepsze okazje. To właśnie w Stanach Zjednoczonych Black Friday zyskał swoją sławę jako dzień, który potrafi przynieść sprzedawcom rekordowe obroty, a konsumentom niezapomniane okazje zakupowe.
Relacja między Black Friday a Stanami Zjednoczonymi jest oczywista – to właśnie tam narodziła się tradycja, która z czasem rozprzestrzeniła się na inne kraje, stając się globalnym fenomenem. Dla wielu Amerykanów ten dzień to nie tylko okazja do zakupów, ale także część kulturowego krajobrazu, który co roku przyciąga uwagę mediów i konsumentów na całym świecie.
Black Friday na świecie
Black Friday, czyli dzień wielkich wyprzedaży, już dawno przestał być wyłącznie amerykańskim fenomenem. Z biegiem lat to zakupowe święto rozprzestrzeniło się na różne kraje, w tym Polskę, Wielką Brytanię, Niemcy, a nawet Meksyk, gdzie przybrało lokalną formę pod nazwą „El Buen Fin”. W każdym z tych miejsc, Czarny Piątek przyciąga tłumy konsumentów, którzy polują na najlepsze okazje. To globalne wydarzenie, które zyskało ogromną popularność.
Co ciekawe, w niektórych krajach Black Friday odbywa się w innych terminach. Na przykład w Kanadzie, gdzie Święto Dziękczynienia obchodzone jest wcześniej, również Czarny Piątek przypada na wcześniejszy dzień. To pokazuje, jak różnorodne mogą być podejścia do tego wydarzenia, w zależności od lokalnych tradycji i kalendarza świąt. Black Friday zyskał jak widać unikalne podejście do tego święta, w zależności od miejsca pochodzenia.
Black Friday w USA
W Stanach Zjednoczonych Black Friday to prawdziwe zakupowe szaleństwo, które generuje ogromne zyski dla sprzedawców. Promocje obejmują niemal wszystko – od ubrań, przez elektronikę, aż po broń. W 2016 roku FBI odnotowało aż 185 713 przypadków planowanego zakupu broni tego dnia, co tylko podkreśla skalę tego wydarzenia. Miliony Amerykanów z niecierpliwością czekają na ten dzień, by skorzystać z wyjątkowych ofert i obniżek. To dzień, który wywołuje ogromne emocje i mobilizuje konsumentów do zakupów.
Black Friday w Europie
Black Friday zdobył również ogromną popularność w Europie, w tym w Polsce, gdzie sklepy oferują liczne promocje zarówno stacjonarnie, jak i online. W 2023 roku Polacy najchętniej kupowali produkty z kategorii:
- moda,
- elektronika,
- kosmetyki,
- dom i wnętrze.
To pokazuje, jak różnorodne są preferencje zakupowe w Europie, gdzie Black Friday stał się ważnym elementem kalendarza zakupowego. W wielu krajach europejskich, ten dzień jest już stałym punktem w planach zakupowych konsumentów.
Black Friday w Polsce
Black Friday na dobre zadomowił się w Polsce, oferując liczne promocje zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i internetowych. Podobnie jak w USA, Black Friday przypada na ten sam dzień, jednak promocje często zaczynają się wcześniej, w ramach tzw. Black Week. Dzięki temu wydłużonemu okresowi wyprzedaży, konsumenci mogą spokojniej planować zakupy i korzystać z atrakcyjnych ofert przez dłuższy czas. To wydarzenie, które z roku na rok zyskuje na znaczeniu w Polsce.
El Buen Fin: meksykański odpowiednik Black Friday
El Buen Fin to meksykańska wersja Black Friday, która trwa cały weekend i jest związana z rocznicą rewolucji meksykańskiej. W przeciwieństwie do jednodniowego Black Friday w USA, El Buen Fin oferuje obniżki i promocje przez cały weekend, co daje konsumentom więcej czasu na skorzystanie z atrakcyjnych ofert. To wydarzenie stało się kluczowym elementem meksykańskiego kalendarza zakupowego, przyciągając zarówno lokalnych, jak i zagranicznych klientów. Dłuższy czas trwania wyprzedaży sprawia, że konsumenci mogą lepiej zaplanować swoje zakupy.
Black Friday a Cyber Monday – czym różnią się od siebie te dwa święta?
Black Friday i Cyber Monday to dwa kluczowe wydarzenia w kalendarzu zakupowym, które co roku przyciągają uwagę milionów konsumentów na całym świecie. Choć oba dni kojarzą się z ogromnymi promocjami, różnią się pod względem formy i charakteru. Cyber Monday, przypadający tuż po Black Friday, koncentruje się głównie na ofertach dostępnych online. Wprowadzony w 2005 roku, miał na celu umożliwienie sprzedawcom internetowym skorzystania z zakupowego szaleństwa, które wcześniej dominowało głównie w sklepach stacjonarnych podczas Black Friday.
Relacja między tymi dwoma dniami jest więc dość oczywista:
- Black Friday – tradycyjnie związany z zakupami w sklepach stacjonarnych, otwiera sezon zakupowy z wielkimi przecenami.
- Cyber Monday – przenosi ekscytację zakupową do świata online, oferując promocje głównie w sklepach internetowych.
Razem tworzą dynamiczny duet, który przyciąga zarówno fanów tradycyjnych zakupów, jak i tych, którzy preferują zakupy w sieci. Dzięki temu każdy znajdzie coś dla siebie, niezależnie od preferencji.
Black Week: wydłużenie okresu promocji
Black Week to stosunkowo nowa koncepcja, która zyskuje coraz większą popularność, zwłaszcza w Polsce. To czas poprzedzający Black Friday, kiedy sklepy oferują promocje przez cały tydzień. W Polsce Black Week staje się coraz bardziej powszechny, a wyprzedaże często zaczynają się już na tydzień przed Black Friday. Dzięki temu klienci mają więcej czasu na przemyślane zakupy i mogą skorzystać z atrakcyjnych ofert bez pośpiechu.
Black Week doskonale uzupełnia Black Friday, wydłużając czas trwania zakupowego szaleństwa i pozwalając konsumentom na spokojniejsze podejście do zakupów. To także świetna okazja dla sprzedawców, by przyciągnąć klientów wcześniej i zwiększyć swoje zyski w okresie przedświątecznym. W ten sposób Black Week, Black Friday i Cyber Monday tworzą spójny cykl promocji, który zadowala zarówno sprzedawców, jak i klientów, oferując im więcej możliwości na znalezienie idealnych okazji.
Christmas creep – rozciąganie sezonu świątecznego
To znana każdemu przedwczesna pora sprzedaży produktów o tematyce Świąt Bożego Narodzenia. Kiedy tylko upiorne artykuły halloweenowe znikną z półek znanych sieci sklepów, ich miejsce zastępują czekoladki świąteczne, ozdoby choinkowe
Black Friday w branży elektronicznej
Black Friday to moment, kiedy sklepy rywalizują o uwagę klientów, oferując niepowtarzalne promocje. Elektronika? Gra tu pierwsze skrzypce. W 2022 roku ta kategoria produktów odnotowała imponujący wzrost sprzedaży o 112%. To wyraźnie pokazuje, jak ogromnym zainteresowaniem cieszą się urządzenia takie jak:
- lodówki,
- pralki,
- telewizory,
- laptopy,
- konsole do gier.
Dla wielu osób, to właśnie Black Friday staje się idealną okazją, by zdobyć sprzęt AGD i RTV, który na co dzień może być poza ich finansowym zasięgiem.
Elektronika – co warto kupić w Black Friday?
Podczas Black Friday warto zwrócić uwagę na przeceny, które mogą sięgać nawet 70% na różnorodne urządzenia elektroniczne. To doskonały moment, by zaopatrzyć się w nowoczesne:
- smartfony,
- laptopy,
- konsole do gier.
Sprzęt AGD, taki jak pralki, lodówki czy zmywarki, również często objęty jest atrakcyjnymi rabatami. Oferty w tej kategorii przyciągają zarówno entuzjastów najnowszych technologii, jak i tych, którzy chcą wymienić starsze urządzenia na nowe, bardziej energooszczędne modele. W dłuższej perspektywie może to przynieść spore oszczędności.
