Czyli o automatyce, która trafia pod strzechy. Ostatni czas dla firmy Relpol to intensywne budowanie świadomości klientów, że technologia przekaźnikowa przechodzi swój renesans. Przez wiele lat przekaźniki kojarzone były z elementami sterowniczymi lub produktami wyspecjalizowanymi do pełnienia swych standardowych funkcji dla energetyki zawodowej oraz przemysłu. Czas pokazuje, że znajdują one coraz szersze zastosowanie i konieczna jest niewielka zmiana w postrzeganiu tego produktu. Choć obecnie funkcje sterownicze, poza odosobnionymi przypadkami, przejęły przekaźniki programowalne jak np. produkowane przez Relpol przekaźniki NEED, okazuje się, że wraz z prostotą tworzenia układów sterownia, która jest dzięki nim możliwa, znacząco wzrosła ich ilość. Powoduje to ogromny wzrost zastosowania przekaźników jako elementów separacyjnych i wykonawczych. Zmiana, jaka się dokonuje w automatyce przemysłowej, wywołana dążeniem do tworzenia nowoczesnych układów oraz chęcią uzyskania większej konkurencyjności skłania automatyków do szukania rozwiązań, które odbiegają od utartych standardów. Coraz częściej do zasilania niewielkich silników, grzałek i obwodów jednofazowych zamiast styczników spotkać możemy wysoko prądowe przekaźniki. Wielu automatyków zaczyna zadawać sobie uzasadnione pytanie czy oszczędność związana z wielkością, prostotą wymiany oraz ceną, przy zachowaniu parametrów elektrycznych, nie jest warta tego, aby spróbować nowego podejścia.
Okazuje się również, że zgodnie z naszą naturą, która dąży do ułatwienia życia i przyśpieszenia procesów, które nas otaczają, elementy sterujące coraz częściej trafiają do naszych mieszkań i domów stając się tak powszechne jak kontakt czy włącznik światła. Choć i tu możemy spotkać pewne bariery jak to, że już sama nazwa „przekaźnik przemysłowy” kieruje nasze myślenie na określone zastosowanie produktu. To właśnie systemy sterowania budynkami stały się nowym motorem dla produktów tak mocno przecież kojarzonych z automatyką zawodową.
Przekaźniki znalazły swoje zastosowanie w centralach klimatyzacyjnych i wentylacyjnych, szafach sterowania oświetleniem, rozdzielniach głównych – stając się niezastąpionym elementem wykonawczym. Spowodowało to konieczność stworzenia produktów, które będą dostosowane do wymogów rynku – takich jak wysokie parametry prądowe, odporność na obciążania o charakterze indukcyjnym i pojemnościowym oraz dostosowanie do szybkiego montażu dużej ilości komponentów. Stąd zrodził się pomysł rozwoju linii przekaźników interfejsowych oraz przekaźników w technologii Inrush.
W większości sytuacji kłopoty z obciążeniami indukcyjnymi lub pojemnościowymi rozwiązać może zmiana materiału zestyku. W sytuacji, w której dochodzi do załączania większych obciążeń może dojść do „sklejania się przekaźnika”, więc pierwszym krokiem, jaki należy podjąć podczas projektowania układu to sprawdzenie, jaki jest charakter obciążenia. W tym celu polecamy udać się na ostatnie strony katalogu firmy Relpol, gdzie dokładnie opisane są rodzaje obciążeń i dostępne materiały zestyków. Jeśli ten krok nie jest wystarczajacy – pomocne będą przekaźniki wysokoprądowe. Jedną z flagowych pozycji, która doskonale zakorzeniła się w sterowaniu oświetleniem, małymi silnikami jest przekaźnik firmy Relpol – RM85 Inrush. Przekaźnik o prądzie znamionowym 16A przy 250V AC1 w szczycie przez 20 ms może przeciążyć aż do 80A – co powoduje, że nawet duże zasilacze lamp ledowych i inne źródła światła o ciężkim starcie przestają być kłopotem. Przekaźnik możemy zamocować na szynie TH za pomocą podstawek GZT80, GZM80 i GZ80. Dodatkowo dzięki wykonaniu podstawki możemy dobrać dodatkowe akcesoria, takie jak: szyny grzebieniowe, moduły sterujące, płytki opisowe, wyrzutniki, co pozwoli stworzyć profesjonalny i czytelny układ sterowania.
W sytuacji, gdy 80A w szczycie okaże się za mało, Relpol przygotował specjalne wykonanie przekaźnika RM83. Produkt również posiada obciążenie znamionowe 16A przy 250V AC1, ale jego zdolności przeciążeniowe są zdecydowanie większe. Przez 20 ms RM83 może przenieść obciążenie wielkości 120A. Przekaźnik z wykonaniu specjalnym tak samo jak przekaźnik RM85 Inrush posiada jedynie styki zwierne. Zwiększenie wymogów stawianych przekaźnikom w nowych realiach, spowodowało udoskonalenie konstrukcji, powszechnie uznanej serii przekaźników R2, R3, R4. Stąd przy konstruowaniu unowocześnionej seriiprzekaźników R2N, R3N, R4N wzięto pod uwagę wiele uwag specjalistów z zakresu automatyki. Wzmocniono całą konstrukcję przekaźnika, zwiększono funkcjonalność wskaźnika mechanicznego. Do wykonania płytki stykowej i przegrody izolacyjnej zastosowano najnowszej generacji tworzywo izolacyjne Poliamid PA66. W elektromagnesie wprowadzono innowacyjną technologię łączenia elementów, która gwarantuje pewniejsze działanie przekaźnika. Dzięki temu, nie zmieniając ani sposobu wyprowadzenia ani gabarytów, w ręce automatyków oddany został jeszcze doskonalszy produkt.
Kolejny produkt, który dedykowany jest jako element wykonawczy, to przekaźnik RUC. Przekaźnik o obciążalności prądowej stałej zestyków 16A przy 250V oraz 10A przy 400V w kategorii obciążenia AC1 mogący w szczycie załączać nawet 40A. Znajduje on bardzo częste zastosowanie w miejscach gdzie powszechnie stosowane były styczniki. Gabaryty oraz możliwość ekspresowej wymiany dzięki gniazdu GUC11 powodują, że w wielu miejscach wypiera on tradycyjne rozwiązania. Wieloletnia obecność w ofercie Relpol, jak i certyfikaty oraz uznania potwierdzają, że ten produkt cechuje się świetnymi parametrami elektrycznymi oraz mechanicznymi. RUC jest coraz częściej spotykany w projektach i znajduje swoje powszechne zastosowanie w automatyce budynkowej oraz systemach klimatyzacji i wentylacji. Posiadany certyfikat kolejowy powoduje, że jest to jedno z powszechniej wybieranych rozwiązań w wagonach oraz lokomotywach.
Przekaźniki coraz częściej przestają pełnić proste funkcje, stawia się przed nimi coraz większe oczekiwania. Dzięki swoim unikalnym cechom stają się powszechnie wybierane jako elementy wykonawcze. Coraz częściej mamy z nimi do czynienia w naszych domach i mieszkaniach gdzie, bez konieczności stawiania wielkiej rozdzielnicy chcemy zapewnić sobie możliwie największy stopień zautomatyzowania, stają się niezastąpionym elementem w automatyce przemysłowej mając przed sobą nowe ambitne zadania.
Autor tekstu: Stanisław Rak
